نویسنده: شان نوینس
ماخذ: iranwire.com
«میلزا دیانا» ۶۶ ساله هر روز صبح که در آپارتمانش در دل سائوپائولو بیدار می شود، پنجره را باز می کند و در آن سوی میدان «روزولت»، به دیوارنگاری عظیمی خیره می شود که در آن دختر جوان و کنجکاوی سعی می کند دست خود را به گردبادی از کتاب هایی که بالای سرش در حرکتاند برساند. موجوداتی زهرآلود مثل عقرب، عنکبوت و مار دور پاهای او حلقه زده و آماده حمله اند.
دیانا به «ایرانوایر» می گوید: «من را یاد دختر خودم می اندازد. به او احساس نزدیکی می کنم.» برمی گردد و دوباره با حسرت و اندوه به نقاشی نگاه می کند.
این اثرِ عظیم توسط «آپولو تورس»، هنرمندِ ۳۰ ساله اهلِ سائوپائولو و به سفارش کمپین «#جرم نیست» اجرا شده است. هدف این کمپین که تا کنون به شش کشور جهان سفر کرده، این است که درباره وضعیت بهاییان در ایران اطلاع رسانی کند و آگاهی مردم را بالا ببرد. بهاییان ایران مدام از سوی حکومت مورد آزار و اذیت قرار می گیرند و از حق تحصیل و تدریس در دانشگاه محروم می مانند.
نقاشی تورس، ۴۳ متر طول و ۱۲ متر عرض دارد. این نقاشی که درست در قلب سومین شهر بزرگ جهان جای گرفته، تا به حال بزرگ ترین کاری بوده که در کمپین «#جرم نیست» اجرا شده است.
تورس به «ایرانوایر» می گوید وقتی سال پیش از این کمپین و انگیزه ها و اهداف آن اطلاع یافت، بلافاصله با آن احساس همدلی کرد و واقعاً نگران موانع و مشکلاتِ ایدئولوژیکِ تبعیض آمیزی است که زندگی عادی مردم را تحت الشعاع خود قرار می دهد.
تورس می گوید این اولین بار بوده که نام بهاییت به گوشش خورده است. او اظهار امیدواری می کند که برزیلی ها هم با این دیوارنگاری ارتباط برقرار کنند. در واقع، از همان ابتدا کار را با این هدف شروع کرد تا مشکلاتی را به تصویر بکشد که هم خاص برزیلی ها است و هم بهایی ها.
در سال ۲۰۱۵، دانش آموزان ایالت سائوپائولو، از دبستان گرفته تا دبیرستان، در اعتراض به سیاست های حکومت برای تعطیلی ۹۴ مدرسه، صدها مدرسه را به اشغال خود درآوردند.
در نتیجه این سیاست ها، بیش از ۳۰۰ هزار دانش آموز مجبور می شدند به مدرسه هایی در شهرهای همجوار بروند که جمعیت آن ها از حد نصاب بالاتر رفته بود.
قصد تورس این بود که مستقیماً در کارش به این مسأله بپردازد:«دانش آموزانی که ایستادند و برای حق برخورداری از آموزش مبارزه کردند، موضوع خوبی است که در دیوارنگاری به آن پرداخته شود.»
می گوید: «ما در مورد مسایل آموزشی و تحصیلی، مشکلات بزرگ دیگری هم داریم؛ مثلاً سیاستمدارها از غذایی که برای بچه ها در مدرسه سرو می شود، پول به جیب می زنند. به همین دلیل، بچه ها دیگر ناهار ندارند.»
بنابر گزارش خبرگزاری «آژنسیا برزیل»، در ماه های آوریل و می امسال، دانش آموزان سائوپائولو در اعتراض به لایحه ای برای لغو بودجه ناهارِ مدارس، دست به تظاهرات و راهپیمایی زدند. در جریان این اعتراض ها، دانش آموزان ساختمان بعضی از مدارس را به اشغال خود درآوردند.
در همین راستا، تورس می گوید: «سعی من این بوده است که کاری کنم تا مردمی که این اثر را می بینند، با آن ارتباط و همدلی برقرار کنند.»
به گفته خودش، می خواسته مسایلی که این دیوارنگاری به آن ها می پردازد و انگیزه اجرای آن بوده است را به مسایلی پیوند بزند که شهروندان برزیلی هم آن ها را تجربه کرده اند و بتوانند با آن ها ارتباط برقرار کنند.
«فلاویو راسخ»، از اعضای کمپین «#جرم نیست» در برزیل، از جنبه دیگری به این کار نگاه می کند. او توضیح می دهد: «دو انگیزه برای اجرای این دیوارنگاری مطرح بود؛ یکی این که بزرگ ترین و مرتفع ترین گرافیتی را اجرا کنیم و دیگر این که تا جایی که می شود، حرف خود را صریح و تند بزنیم.»
از نظر راسخ که هم این ساختمان را برای اجرای کار انتخاب کرد و هم تورس را، این نقاشی نشان می دهد بهایی ها در تلاش هستند تا به آموزشی دست یابند که در دام طوفانی گرفتار شده است. آن موجودات زهرآگین نیز نماد سرکوب و سیاست های تبعیض آمیزِ حکومت ایران هستند.
راسخ برای کسب رضایت از ساکنان این ساختمان و نیز مجوز شهرداری، گرفتاری های زیادی را متحمل شد. خودش می گوید: «باید با ۱۲۰ مالک مختلف سر و کله می زدم و تک تک آن ها را قانع می کردم که خیلی کار سختی بود. دلیل آن هم این بود که تا به حال کسی این جا گرافیتی کار نکرده است. هر دو ماه جلساتی داشتیم. بعضی وقت ها هم اصلاً راهمان نمی دادند.»
راسخ برای کسب مجوز، پنج نفر را استخدام کرد؛ از جمله یک تهیه کننده آثار هنری، یک مشاور پروژه و یک کارشناس ملک و زمین. با توجه به تمام این مشکلات و موانع، راسخ عملی شدنِ نهاییِ کار را مثل یک معجزه می داند.
تورس امیدوار است که مردم با دیدنِ این دیوارنگاری، انگیزه بیشتری برای مبارزه در راه آزادی و حقوق بشر به دست آورند. می گوید: «باید بتوانید سؤال کنید، باید فضای بحث و جدل داشته باشید و باید این امکان را داشته باشید که همه چیز را زیر سؤال ببرید. تا وقتی باورهای جزمی داشته باشید، هیچ امکانی برای پرس و جو و بحث و جدل نخواهید داشت و در نتیجه، همه راه ها را برای رشد و گسترش دانش خواهید بست.»
در طول این 11 روزی که تورس روی این دیوارنگاری کار می کرد، عابران و رهگذران زیادی با او صحبت و درباره کار پرس و جو کردند. همه بلافاصله موضوع اصلی کار، یعنی «دفاع از حق آموزش» را تشخیص می دادند. کسانی هم که در آپارتمان های اطرافِ میدان زندگی می کنند، پیش تورس می آمدند و به او می گفتند وقتی دیوارنگاری در حال اجرا بود، روند کار را دنبال می کردند. بعضی از آن ها نیز تورس و تیمش را به خانه هایشان دعوت می کردند تا با هم عکس یادگاری بگیرند.
دیانا که بازنشسته شده و در طبقه یازدهم آپارتمانی در آن سوی میدان زندگی می کند، به «ایرانوایر» می گوید: «این دیوار به همه ما یادآوری می کند که ما همه از حق آموزش برخورداریم؛ فارغ از این که دین، جنسیت، گروه سنی یا طبقه اجتماعی ما چه باشد. من به این باور دارم.»
هنرمندان خیابانی که در برزیل کار می کنند، تا به حال در اجرای پنج دیوارنگاری به کمپین برای حقوق بنیادی بهاییان در ایران کمک کرده اند. از جمله شهرهایی که میزبان دیوارنگاری های کمپین بوده اند، می توان به «برزیلیا»، «امریکانا»، «سالوادور»، و «لوندرینا» اشاره کرد.
Leave a Reply